بازار تاریخی تبریز، بزرگ‌ترین بازار سرپوشیده جهان، بیش از هشت قرن است که قلب تپنده تجارت و زندگی شهری آذربایجان بوده است. کاروان‌ها، صنایع‌دستی، فرش‌های تبریز و شور زندگی در راسته‌هایش جریان داشت و نامش به‌عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شد. اما امروز این شاهکار معماری و فرهنگ در حال فروپاشی است. ثبت جهانی که باید سپری برای حفاظت باشد، تنها به یک عنوان تبلیغاتی تبدیل شده است.
در دل بازار، سیم‌کشی‌های بی‌ضابطه مثل زخم‌های باز بر تن آن نشسته‌اند و هر لحظه خطر آتش‌سوزی را افزایش می‌دهند. تهویه نامناسب، نم‌زدگی و نشست زمین ترک‌های عمیق بر دیوارها و ستون‌ها انداخته است.
خانه‌های تاریخی اطراف یکی‌یکی تخریب می‌شوند و جای خود را به برج‌ها و آپارتمان‌های بی‌روح می‌دهند. چشم‌انداز بازار در میان این سازه‌های بی‌هویت دفن شده است.
مرمت‌های غیراصولی نیز ضربه‌ای دیگر بر پیکر میراث تبریز زده‌اند؛ اصالت مسجد کبود نمونه‌ای روشن از این بی‌توجهی است. بازار تبریز، روزگاری قلب تجارت ایران، اکنون در محاصره سودجویان و مدیران بی‌برنامه جان می‌دهد. یونسکو فقط نامی روی کاغذ است، در حالی که اصالت بازار هر روز بیشتر از دیروز محو می‌شود. پروژه‌های نمایشی جای حفاظت واقعی را گرفته‌اند و آینده‌ای برای این میراث دیده نمی‌شود. هر ترک تازه، هر سقف نم‌زده و هر دیوار فروریخته نشانه نزدیک‌تر شدن به پایان است. بازاری که باید میراث زنده ایران باشد، آرام‌آرام به خاطره‌ای خاموش در کتاب‌های تاریخ بدل می‌شود.
خطر حذف از فهرست جهانی دیگر یک هشدار نیست؛ روند نابودی آغاز شده است. اگر امروز صدایی برای نجاتش بلند نشود، فردا شاید فرصتی برای جبران باقی نماند.
خانه‌های تاریخی اطراف یکی‌یکی تخریب می‌شوند و جای خود را به برج‌ها و آپارتمان‌های بی‌روح می‌دهند. چشم‌انداز بازار در میان این سازه‌های بی‌هویت دفن شده است.
مرمت‌های غیراصولی نیز ضربه‌ای دیگر بر پیکر میراث تبریز زده‌اند؛ اصالت مسجد کبود نمونه‌ای روشن از این بی‌توجهی است. بازار تبریز، روزگاری قلب تجارت ایران، اکنون در محاصره سودجویان و مدیران بی‌برنامه جان می‌دهد. یونسکو فقط نامی روی کاغذ است، در حالی که اصالت بازار هر روز بیشتر از دیروز محو می‌شود. پروژه‌های نمایشی جای حفاظت واقعی را گرفته‌اند و آینده‌ای برای این میراث دیده نمی‌شود. هر ترک تازه، هر سقف نم‌زده و هر دیوار فروریخته نشانه نزدیک‌تر شدن به پایان است. بازاری که باید میراث زنده ایران باشد، آرام‌آرام به خاطره‌ای خاموش در کتاب‌های تاریخ بدل می‌شود.
خطر حذف از فهرست جهانی دیگر یک هشدار نیست؛ روند نابودی آغاز شده است. اگر امروز صدایی برای نجاتش بلند نشود، فردا شاید فرصتی برای جبران باقی نماند.
این مطلب را هم بخوانید...
